Dział: Dyrektor kontra prawo

Zgodnie z art. 63 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela1 nauczyciel podczas pełnienia obowiązków służbowych lub w związku z nimi korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w Kodeksie karnym2.

Często spotykanym błędem jest utożsamianie czasu pracy nauczyciela wyłącznie z godzinami pensum, czyli wymiarem zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, bowiem na tygodniowy czas pracy pedagoga składają się wszystkie czynności wymienione w art. 42 Karty Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2215). O czym jeszcze należy pamiętać?

Publiczna placówka oświatowa jest specyficznym zakładem pracy, w którym zatrudnione są dwie kategorie pracowników: nauczyciele oraz pracownicy administracji i obsługi. Zarówno nauczyciele, jak i pozostali pracownicy przedszkola podlegają powszechnej odpowiedzialności porządkowej na zasadach określonych w art. 108–113 Kodeksu pracy1. Ponadto nauczyciele, z racji wykonywanego zawodu, podlegają również reżimowi odpowiedzialności dyscyplinarnej określonej w Karcie Nauczyciela2. 

Odpowiedzialność cywilna przedszkola obejmuje obowiązek zadośćuczynienia w przypadku, gdy dana osoba poniosła szkodę np. w wyniku wypadku, który miał miejsce na terenie placówki oświatowej. Co istotne, odpowiedzialność taka może dotyczyć osób przybywających z zewnątrz, jak rodzice uczniów czy inne osoby odwiedzające przedszkole. 

Podstawą nawiązania stosunku pracy z nauczycielem jest umowa o pracę lub mianowanie. Umowy o pracę mogą zostać zawarte na czas określony lub nieokreślony. Ze specyfiki prawnej umów na czas nieokreślony można wywodzić wniosek, że jest to rodzaj umowy najbardziej pożądany przez pracowników. Natomiast z regulacji zawartych w Karcie Nauczyciela wynika, że nauczyciele powinni być zatrudniani na czas nieokreślony z uwagi na doniosłość ich zawodu. Tym samym zatrudnianie ich na czas określony jest sytuacją wyjątkową i powinno być stosowane w szczególnych przypadkach przez dyrektorów placówek oświatowych. 

Minął już czas, w którym dyrektorzy placówek oświatowych oraz osoby z obsługi kadrowej skupiali się na sporządzaniu oraz wydawaniu świadectw pracy. Nie można jednak z całą stanowczością powiedzieć, że rozdział ten został definitywnie zamknięty, gdyż może pojawić się 
potrzeba sprostowania świadectwa pracy.

Przepisy prawne dotyczące postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli ulegały zmianom w ostatnich latach. Wystarczy wspomnieć dużą nowelizację przepisów z maja 2016 r. czy zmiany z września 2019 r., które zostały zainicjowane przez Rzecznika Praw Dziecka. Nie wszystkie z wprowadzonych wówczas rozwiązań spotkały się z aprobatą środowiska oświatowego, w efekcie czego resort edukacji przygotował kolejne zmiany, które miałyby usprawnić sposób prowadzenia postępowania dyscyplinarnego.