Łączenie życia zawodowego z życiem rodzinnym jest szczególnie trudne wtedy, gdy w naszej rodzinie są dzieci. Nieprzewidziane sytuacje, nagłe choroby czy też prozaiczne kwestie związane z przerwami w funkcjonowaniu szkół czy przedszkoli powodują, że nie zawsze pracownik może stawić się pracy. W takich sytuacjach staje się przydatne tzw. zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem.
Autor: Marcin Majchrzak
Radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie.Specjalizuje się w tematyce prawa oświatowego oraz prawa pracy.
Trudna sytuacja rodzinna może w ostateczności doprowadzić do rozwodu, stanowiącego z pewnością ciężkie przeżycie przede wszystkim dla dzieci. W zależności od przypadku – różnie mogą zostać rozstrzygnięte kwestie związane ze sprawowaniem nad nimi opieki. Rozstrzygnięcia sądu bezpośrednio przekładają się też na funkcjonowanie dzieci w społeczeństwie, w tym także w środowisku przedszkolnym.
Zmiana w organizacji placówki, bądź też nieplanowana sytuacja mogą doprowadzić do konieczności zwolnienia pracownika niepedagogicznego. Pracownicy ci posiadają status pracowników samorządowych, co oznacza, że w ich przypadku – z pewnymi wyjątkami – stosuje się ogólne przepisy prawa pracy. Na jakich zasadach należy dokonywać zwolnień pracowników niepedagogicznych?
Podobnie jak w przypadku nauczycieli, część pracowników niepedagogicznych podlega okresowej ocenie pracy. Dokonuje jej bezpośredni przełożony, którym najczęściej jest dyrektor danej jednostki oświaty. Na jakich zasadach należy zatem dokonywać oceny okresowej zatrudnionych w jednostce oświatowej pracowników niepedagogicznych?
Wychowanie przedszkolne dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wymaga podjęcia przez przedszkole szeregu działań w celu dostosowania organizacji pracy do wymogów prawnych związanych z edukacją dzieci o szczególnych potrzebach. Wdrożenie specjalnej organizacji nauki i metod pracy ma zapewnić tej grupie dzieci optymalne warunki do nauki, a także pozwolić na objęcie ich odpowiednimi działaniami rewalidacyjnymi. Poniżej wyjaśniamy najważniejsze kwestie dotyczące organizowania kształcenia specjalnego w jednostkach oświaty zgodnie z obecnymi przepisami prawa.
Z brakami kadrowymi boryka się wiele jednostek oświaty. Przyczyną jest przeważnie brak pieniędzy na zatrudnienie nowych nauczycieli, a także niski poziom wynagrodzeń oferowanych kandydatom na wakujące stanowiska, zwłaszcza tym zaczynającym dopiero pracę w zawodzie nauczyciela. Jednostki oświaty muszą w związku z tym poradzić sobie z trudnym zadaniem zrealizowania nałożonych na nie zadań statutowych, działając w sytuacji ciągłego niedoboru pracowników. Jakimi narzędziami dysponują, by chociaż częściowo, ale w zgodzie z prawem, uporać się z tym problemem?
Dzieci, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola, mogą zostać objęte indywidualnym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym. W takiej sytuacji na przedszkolu oraz jego dyrektorze spoczywać będzie szereg dodatkowych obowiązków związanych z organizacją tej formy nauczania. Na co w związku z tym należy zwłaszcza zwrócić uwagę?
Polska, w miarę upływu czasu, staje się coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do życia dla cudzoziemców. Osoby przybywające do naszego kraju w poszukiwaniu pracy, czy z innych względów, często przenoszą się wraz z całą rodziną, w związku z czym pojawia się konieczność zorganizowania nauczania dla ich dzieci. Dotyczy to również dzieci polskich emigrantów, którzy po okresie pobierania nauki w zagranicznych szkołach powracają do ojczyzny. Poniżej znalazły się podstawowe informacje dotyczące zasad organizowania kształcenia takich uczniów w przedszkolach.
W ramach sprawowanego nad przedszkolami nadzoru pedagogicznego kuratorzy oświaty mogą przeprowadzać w nich czynności kontrolne – w celu oceny stanu przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej. W rezultacie przeprowadzonej kontroli mogą wydać stosowne zalecenia, których realizacja pozwoliłaby na usunięcie stwierdzonych uchybień. W artykule wskazano najważniejsze kwestie związane z przeprowadzaniem przez kuratorów oświaty czynności kontrolnych z uwzględnieniem planowanych w tym zakresie zmian prawnych.
Resort edukacji przedstawił wczesną wersję projektu dotyczącego zmian w prawie oświatowym, którego celem byłoby m.in. istotne wzmocnienie roli kuratorów oświaty – kosztem dyrektorów oraz organów prowadzących. Oprócz tego projekt zakłada wprowadzenie szeregu innych, istotnych zmian w prawie oświatowym. W artykule omówione zostały najważniejsze z planowanych zmian zawartych w roboczej wersji projektu nowelizacji, należy jednak zaznaczyć (na co wskazuje również samo MEiN), że projekt, który zostanie przekazany do uzgodnień i konsultacji, może odbiegać w swej treści od przedstawionejponiżej wersji.
Problematyka czasu pracy nauczycieli powoduje w praktyce wiele wątpliwości.
Wynika to z faktu, że w przeważającej mierze zastosowanie znajdą tu, w miejsce ogólnych przepisów prawa pracy, szczególne regulacje przeznaczone wyłącznie dla nauczycieli. Co więcej, czas pracy nauczycieli, z wyjątkiem pensum, nie podlega ewidencjonowaniu. Jednak większa niż w przypadku innych pracowników elastyczność czasu pracy nauczycieli ma również swoje gorsze strony, np. gdy zostaną zobowiązani do wykonywania pracy w dni, które co do zasady są wolne od pracy, czy w święta. Co na ten temat mówią przepisy prawa?
Główną regulacją prawną dotyczącą stosunku pracy nauczycieli jest oczywiście Karta Nauczyciela. Jednak w sprawach, które nie zostały w niej uregulowane, zastosowanie znajdują ogólne regulacje prawa pracy określone w Kodeksie pracy. Chodzi m.in. o przepisy dotyczące ochrony wynagrodzenia pracownika i przypadków, kiedy możliwe jest dokonywanie z niego potrąceń.