W ostatnich latach przepisy dotyczące korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego ulegały zmianom. Wśród nich należy wymienić chociażby nowelizację z kwietnia 2023 r., związaną z wdrażaniem tzw. dyrektywy „work-life balance”. Z tego względu warto przypomnieć podstawowe regulacje prawne związane z korzystaniem przez pracowników przedszkoli z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.
Autor: Marcin Majchrzak
Radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie.Specjalizuje się w tematyce prawa oświatowego oraz prawa pracy.
Dzięki zakładowemu funduszowi świadczeń socjalnych pracodawca ma możliwość dofinansowania rozmaitych form działalności socjalnej przedszkola. Szczegółowe kwestie związane z zasadami i warunkami przyznawania tego typu świadczeń powinny zostać określone w stosownym regulaminie. Jakie są podstawowe zasady funkcjonowania funduszu i na co warto zwrócić uwagę w trakcie tworzenia regulaminu ZFŚS?
W dniu 22 sierpnia 2023 r. opublikowana została nowelizacja m.in. Karty Nauczyciela, której celem jest doprecyzowanie i uzupełnienie wprowadzonych we wrześniu 2022 r. nowych regulacji dotyczących awansu zawodowego i oceny pracy nauczycieli. Nowelizacja wprowadzi również zmiany w przepisach emerytalnych nauczycieli.
Duża część zadań związanych z planowaniem nowego roku szkolnego jest wykonywana jeszcze w trakcie trwania poprzedniego roku. W praktyce jednak dyrektor musi wykonać szereg kluczowych dla funkcjonowania swojego przedszkola zadań również we wrześniu. Ich realizacja może okazać się nawet większym wyzwaniem, ponieważ formalnie rozpoczął się już nowy rok szkolny i konieczne jest podejmowanie decyzji związanych z bieżącym funkcjonowaniem przedszkola. O czym zatem warto pamiętać we wrześniu w związku z planowaniem pracy przedszkola na nowy rok szkolny?
Oddziały integracyjne pozwalają na wspólne nauczanie dzieci posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego oraz uczniów nieposiadających takich orzeczeń. Rozwiązanie takie z pewnością stanowi dobrą lekcję tolerancji oraz wpływa na zwiększenie wrażliwości i empatii względem osób ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi. Co więcej, zaletą takich oddziałów jest ich liczebność – z reguły zdecydowanie mniejsza niż oddziałów ogólnodostępnych. Poniżej wskazano najważniejsze informacje dotyczące tworzenia i funkcjonowania oddziałów integracyjnych w placówkach.
W celu należytego sprawowania opieki nad uczniami ze specjalnymi potrzebami przedszkola mają możliwość (lub obowiązek) zatrudnienia pomocy nauczyciela. Kiedy pojawia się konieczność zatrudnienia pracownika na tym stanowisku i na jakich zasadach będzie to następowało?
Nauczyciele, podobnie jak inne grupy pracowników, mają możliwość skorzystania z urlopu bezpłatnego. Podstawa jego udzielenia jest jednak inna w przypadku nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze zajęć i inna w przypadku nauczycieli pracujących jedynie na część etatu. Na jakich zasadach nauczyciele mogą korzystać z urlopu bezpłatnego?
Pojawienie się w przedszkolu dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego może wiązać się z koniecznością zatrudnienia tzw. nauczyciela wspomagającego. W zależności od rodzaju przedszkola oraz treści orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego uzyskanie pomocy ze strony nauczyciela wspomagającego może być obowiązkowe lub też będzie zależeć od decyzji dyrektora.
Szacuje się, że rocznie u około trzystu nauczycieli stwierdza się chorobę zawodową, najczęściej mającą formę przewlekłej choroby narządu głosu. W zdecydowanej większości choroby te diagnozowane są u nauczycieli planujących już przejście na emeryturę, w związku z tym po zakończeniu okresu aktywności zawodowej mogą oni liczyć na wyższe świadczenia finansowe w okresie emerytalnym. Jak wygląda procedura stwierdzania choroby zawodowej u nauczycieli?
Statut przedszkola jest podstawowym dokumentem regulującym szczegółowe kwestie związane z jego funkcjonowaniem i sposobem organizacji. Wiele kluczowych kwestii dotyczących działania przedszkola, które zostały uregulowane jedynie w sposób powierzchowny w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, jest następnie precyzowanych w statucie. Duże znaczenie ma zatem to, aby statut i znajdujące się w nim zapisy sporządzone zostały poprawnie i w zgodzie z przepisami prawa. Kluczowa rola statutu jest również przyczyną, dla której organom nadzoru pedagogicznego przydzielone zostały kompetencje do ich kontrolowania. W jakim trybie przebiega kontrola statutu w przedszkolu oraz co powinno zrobić przedszkole, jeżeli okaże się, że niektóre z zapisów statutu zostały zakwestionowane przez kuratora?
Przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny to narzędzie prawne, które umożliwia nauczycielowi przedłużenie zatrudnienia pomimo wdrażanych w przedszkolu zmian organizacyjnych, które normalnie skutkowałyby jego zwolnieniem. W trakcie stanu nieczynnego nauczyciel pozostaje w swoistym zawodowym zawieszeniu kończącym się po upływie sześciu miesięcy – w zależności od sytuacji w placówce – wygaśnięciem stosunku pracy nauczyciela bądź jego przywróceniem do pracy. Poniżej wskazano najważniejsze zasady związane z przenoszeniem nauczycieli w stan nieczynny.
Na dyrektorze i pracownikach przedszkola ciążą nałożone prawem obowiązki, których celem jest zapewnienie znajdującym się pod opieką przedszkola dzieciom bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu. Oczywiście, pomimo tego może się zdarzyć, że będące pod opieką przedszkola dziecko ulegnie wypadkowi i dozna w jego wyniku urazu. Warto więc wiedzieć, na jakich zasadach kształtuje się odpowiedzialność prawna przedszkola oraz nauczyciela, który sprawował opiekę nad dzieckiem w chwili wypadku.