Ministerstwo Edukacji w komunikacie na stronie internatowej informuje, że „jeszcze nigdy w historii Polski tak wiele osób w tym samym czasie nie zaśpiewało Mazurka Dąbrowskiego. To historyczny dzień, w którym uczniowie i nauczyciele pokazali, jak być razem, wspólnie świętować 100-lecie niepodległości oraz cieszyć się z tego, że jesteśmy Polakami”.
Stulecie niepodległości Polski jest okazją do kształcenia postawy patriotycznej. Każdy dyrektor powinien w sprawozdaniu z nadzoru w szczególności skupić się na efektach, jakie udało się osiągnąć w kontekście umiejętności dzieci. Jeśli chodzi o kształtowanie postawy patriotycznej, to trudno będzie ocenić jednoznacznie stopień ukształtowania się postawy, ponieważ jest to proces, który trwa w zasadzie przez całe życie, niemniej jednak dyrektor w toku sprawowania nadzoru pedagogicznego ma możliwość oceny stanu realizacji treści podstawy programowej, co powinno ujawnić początki kształtowania się postawy patriotycznej.
-
Kontrola zapisów w dziennikach zajęć
Dyrektor ma wiele możliwości upewnienia się, na ile efektywne są działania poszczególnych nauczycieli. Jednym ze źródeł informacji jest przegląd zapisów w dziennikach zajęć pod kątem wyboru celów dydaktycznych i wychowawczych zajęć. Wnioski z kontroli powinny dotyczyć oceny merytorycznej zapisów w dziennikach zajęć pod kątem zgodności z obowiązującym w przedszkolu sposobem dokumentowania przebiegu nauczania. W przypadku wychowania patriotycznego dyrektor sprawdza zarówno zgodność zapisów z podstawą programową lub realizowanymi w przedszkolu programami z zakresu wychowania patriotycznego, jak i konstrukcję samego wpisu pod względem formalnym, to znaczy rzeczowość, celowość, adekwatność oraz zgodność konstrukcji zapisu z obowiązującym w przedszkolu sposobem zapisu, np. cel operacyjny, wiodąca metoda, temat.
Na podstawie wyników kontroli formułowane są wnioski. Oto przykładowe wnioski z kontroli zapisów w dziennikach zajęć:
- Zapisy w dziennikach dowodzą, że nauczyciele kształtują u dzieci postawy patriotyczne.
- Kontrola zapisów w dziennikach zajęć wskazuje na kształtowanie u dzieci tożsamości narodowej, regionalnej, lokalnej.
- Nauczyciele poprzez wpisy w dziennikach zajęć udowodnili,
- że pracują nad budowaniem poczucia wspólnoty z otoczeniem (bliższym i dalszym).
- Wpisy w dziennikach świadczą o kształtowaniu u dzieci postawy szacunku do symboli narodowych.
- Nauczyciele dokumentowali zapoznawanie dzieci z niektórymi faktami historycznymi świadczącymi o naszej tożsamości narodowej, regionalnej, lokalnej.
- W dziennikach zajęć znajdują się wpisy świadczące o kształtowaniu umiejętności dostrzegania piękna kraju, regionu, miejscowości.
- Zapisy w dziennikach zajęć świadczą o przywiązywaniu wagi do dostrzegania piękna mowy ojczystej, języka regionalnego, gwary, a także dostrzegania tradycji ludowej, regionalnej, miejscowej.
- Wpisy w dziennikach zajęć w sposób rzeczowy ujmują treści wychowania patriotycznego oraz są zgodne ze sposobem konstruowania zapisu, a więc obejmują temat, cel operacyjny i wiodącą metodę pracy wychowawczej lub dydaktycznej.
Powyższe przykładowe wnioski z kontroli zapisów dziennej pracy wychowawczo-dydaktycznej są pozytywne, natomiast wyniki kontroli mogą ujawnić braki lub pewne niezgodności. W takiej sytuacji dyrektor powinien oczywiście wskazać uchybienia i wydać stosowne zalecenia. Pamiętajmy, że tylko w ten sposób będziemy w stanie wyeliminować błędy.
-
Obserwacja zajęć
Dyrektor ma możliwość obserwacji umiejętności i postaw dzieci podczas zajęć, uroczystości, rozmów z dziećmi, zarówno w trakcie obserwacji planowanych, jak i tych doraźnych, codziennych. Obserwacje planowane i monitoring codzienny powinny dać dyrektorowi odpowiedź na pytania związane z posiadaniem przez dzieci odpowiedniego zasobu wiedzy, zdobyciem umiejętności i wypracowaniem postawy patriotycznej. Podstawa programowa w dziale dotyczącym społecznego i poznawczego rozwoju dziecka określa, co dziecko powinno wiedzieć, kończąc edukację przedszkolną. Jeśli chodzi o podstawowe treści z zakresu wychowania patriotycznego, jest to punkt 10. obszaru rozwoju poznawczego podstawy, który stanowi, że dziecko kończące wychowanie przedszkolne powinno:
- znać nazwę swojego kraju i jego stolicy,
- rozpoznać symbole narodowe (godło, flaga, hymn),
- nazywać wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim,
- wiedzieć, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej.
Kształtowanie postawy patriotycznej jest o wiele trudniejsze i bardziej złożone, bo wpływ na to, jaką postawę prezentujemy, ma wiele czynników. Przedszkole jest jednym z nich, obok rodziny, której wpływ w tym okresie rozwojowym człowieka jest największy. W późniejszych fazach rozwoju dojdzie jeszcze środowisko rówieśników oraz całe otoczenie zewnętrzne, w którym funkcjonuje człowiek. Budowanie postawy patriotycznej rozpoczyna się od budowania postawy dobrego przedszkolaka. Dziecko opuszczające przedszkole powinno osiągnąć następujące umiejętności opisane w społecznym obszarze rozwoju, które będą kluczowe w budowaniu postawy patriotycznej.
Dziecko powinno:
- mieć w miarę ukształtowane poczucie własnej wartości jako osoby;
- wyrażać szacunek wobec innych osób, stosując wartości podstawowe;
- nawiązywać poprawne relacje z rówieśnikami;
- rozumieć swoją przynależno...