Odpowiedzialność karnoprawna pracowników oświaty

Czyny zabronione i grożące za nie sankcje

Dyrektor kontra prawo

Wszystkie osoby zatrudnione w podmiotach oświatowych, w tym kierownictwo, stykają się na co dzień z problemami prawnymi różnego rodzaju. Mogą one dotyczyć zarówno sfery organizacyjnej placówek, jak i zasad ich tworzenia i działania, kwestii pracowniczych, czyli zatrudniania, oraz bardzo szeroko rozumianych zagadnień cywilnoprawnych. Ten obszar, obejmujący zawieranie umów z klientami lub kontrahentami czy działania administracyjne, jest na ogół dobrze znany. Jednak z działalnością placówek oświatowych wiąże się także inna dziedzina prawna, związana z prawem karnym. Warto mieć świadomość, że codzienna działalność dyrektorów czy nauczycieli dotyczy – czy może dotyczyć – także odpowiedzialności karnoprawnej. 

Na ogół dopiero, gdy „coś się stanie”, uświadamiamy sobie, że wspomniana sfera wkracza w nasze życie. Mamy oczywiście świadomość – przykładowo – zasad ruchu drogowego i kar, jakie grożą za drogowe wykroczenia. Ale nawet prowadząc placówkę oświatową czy będąc w niej zatrudnionym, na ogół nie myślimy o prawie karnym. Z nim bowiem jest tak, że wkracza dopiero wtedy, gdy stanie się coś niedobrego. Warto zatem zawczasu wiedzieć, jakie zasady obowiązują i na jakie sankcje mogą być narażeni nauczyciele oraz inni pracownicy oświaty. 

Kwestie odpowiedzialności prawnej można pogrupować według dziedzin prawa – w zasadzie na odpowiedzialność cywilną i karną. W ramach odpowiedzialności karnej można mieć do czynienia z przestępstwami i wykroczeniami, czyli czynami mniejszej wagi. Zbliżona do odpowiedzialności karnej jest odpowiedzialność dyscyplinarna. Natomiast w dziedzinie administracji odpowiedzialność za naruszenia przepisów administracyjnych może wystąpić zarówno w sferze dyscyplinarnej, jak i cywilnej.

Zasady odpowiedzialności karnej za czyny popełnione w działalności oświatowej

Przestępstwa, czyli czyny zabronione pod groźbą kary, dzielą się na występki oraz zbrodnie. Zbrodnie to czyny największej wagi, zagrożone karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż trzy lata albo surowszą. Natomiast występkiem jest czyn zabroniony zagrożony grzywną powyżej 30 stawek dziennych lub powyżej 5000 zł, karą ograniczenia wolności przekraczającą miesiąc albo karą pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc. Czyny mniejszej wagi, zagrożone grzywną, ograniczeniem wolności albo karą aresztu, stanowią wykroczenia. 

Co ważne, zbrodnię można popełnić tylko umyślnie, występek zaś można popełnić także nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi. 

Jakie zatem czyny mogą być popełnione w związku z działa...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Monitor Dyrektora Przedszkola"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy