Jak podnieść skuteczność programów wychowawczo - profilaktycznych we wzmacnianiu psychofizycznej kondycji uczniów i dzieci?

Eksperci skutecznej profilaktyki młodzieży Dorota Żyro i Szymon Grzelak twierdzą, że „przywrócenie od dawna zaburzonej równowagi między przewartościowanym nauczaniem a niedowartościowanym wychowaniem uzupełnianym o profilaktykę nie powinno mieć charakteru tymczasowego, lecz powinno pozostać w systemie edukacji jako trwała zmiana”.

To jedna z dwóch głównych rekomendacji raportu „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”, opartego na wynikach badań przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli w ramach zadania zrealizowanego przez Instytut Profilaktyki Zintegrowanej na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki.

Zasadniczym celem raportu było przedstawienie rekomendacji Ministerstwu Edukacji i Nauki. Ich wdrażanie ma umożliwić reakcję systemu edukacji na wyzwania w obszarze wychowania, zdrowia psychicznego oraz profilaktyki problemów dzieci i młodzieży będące skutkiem przedłużającej się epidemii Covid-19 i wynikających z niej konsekwencji.

Zgodnie z podstawowym wnioskiem z badań: „trwający od roku czas epidemii Covid-19 i związany z nim reżim sanitarny (zwłaszcza aspekt izolacji społecznej) doprowadził do znaczącego osłabienia kondycji psychicznej uczniów. Zjawisko to może się nadal pogłębiać – i to nawet w optymistycznym przypadku szybkiego wygaśnięcia epidemii”. 

Jednak już w znacznie wcześniej przeprowadzonym badaniu PISA 2018 można odnaleźć wzmianki, że pomimo wysokich wyników w nauce uczniowie nie najlepiej czują się w szkole. Zatem uzasadniony jest wniosek, że pogarszanie się kondycji psychofizycznej uczniów i dzieci następowało znacznie wcześniej i nie zostało zapoczątkowane pandemiczną izolacją, zdalną edukacją i osłabieniem relacji społecznych.

Wnikliwa analiza raportu PISA 2018 ujawnia, że umiejętności przedmiotowe polskich uczniów nie zawsze idą w parze z ich kompetencjami życiowymi, osobistymi i społecznymi. Konfrontacja wyników w nauce z wyznaczanymi celami, poczuciem bezpieczeństwa, poziomem satysfakcji oraz nakładem zasobów i pracy w naukę wypada słabo. Dlatego tak ważne jest, aby rozpocząć działania profilaktyczne już na etapie przedszkola i zwiększać siłę psychiczną dzieci zanim w ich życiu pojawi się jeszcze więcej czynników narażających ich na obniżenie kondycji psychofizycznej.

Sukcesy edukacyjne nie przychodzą uczn...