Sześciolatek uczy się czytać i pisać

Do września 2009 r. nauka czytania opiera się głównie na metodzie analityczno-syntetycznej Ewy i Feliksa Przyłubskich. W latach 80. każdy sześciolatek uczył się czytać i pisać na podstawie książki „Mam 6 lat”. Punktem wyjścia w tej metodzie jest wyraz znany dziecku, a nie litera. Wyraz jest bliższy dziecku, szczególnie gdy określa znane mu przedmioty, fakty i zjawiska z otaczającej rzeczywistości. We wstępnym okresie nauki czytania, tzw. przedliterowym, stosuje się czytanie globalne, pozwalające dziecku na zapamiętywanie obrazów graficznych wybranych wyrazów i odczytywanie ich w całości. Chodzi o to, aby dzieci zrozumiały znaczenie symbolu w zapisie graficznym wyrazu. Wyrazy przeznaczone do czytania globalnego nie są przedmiotem analizy i syntezy, nie wykorzystuje się też ich jako wyrazów podstawowych. Przejście do właściwej nauki czytania następuje w zależności od stopnia zainteresowania dziecka i jego możliwości rozwojowych. Wprowadzanie elementów czytania rozumiane jest przez twórców metody jako zapoznanie dziecka z określoną liczbą liter, wyrabianie umiejętności dokonywania analizy i syntezy słuchowo-wzrokowej, rozumienie treści i przeczytanie odpowiednio dobranego tekstu.

Wprowadzenie elementów czytania musi być poprzedzone starannym przygotowaniem, czyli doskonaleniem poszczególnych funkcji, które biorą udział w procesie analizy i syntezy. Chodzi głównie o rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej, słuchowej, słuchu fonemowego i analizy słuchowej, rozumienie pojęć: wyraz, głoska, litera, sylaba, budowanie schematu wyrazu, rozpoznawanie samogłosek i spółgłosek.

Nauka czytania rozpoczyna się od analizy słyszanych wyrazów, czyli dzielenia ich na składniki. Chodzi oczywiście o głoski. Tym działaniom musi towarzyszyć doskonalenie spostrzegawczości wzrokowej potrzebnej do rozpoznawania liter, które czasami różnią się tylko drobnymi szczegółami. W procesie rozwijania spostrzegawczości wzrokowej można zastosować następujące działania, poczynając od tych najmniej złożonych do szczegółowych:

• zwracanie uwagi na fragmenty ilustracji tematyczn...