Rekrutacja do przedszkola – kryteria i aspekty prawne

Rekrutacja do przedszkola – podstawy prawne

Prawo oświatowe i rekrutacja do przedszkola to obszar regulowany przez szereg aktów prawnych. Podstawowym aktem prawnym określającym zasady przyjmowania dzieci do publicznych przedszkoli jest ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w szczególności artykuł 131 tego aktu. Istotne znaczenie ma Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 3 kwietnia 2025 r., które ustanawia szczegółowe procedury rekrutacji do publicznych przedszkoli.

Kluczowe zasady prawne

Zasady rekrutacji do przedszkoli opierają się na następujących fundamentalnych założeniach:

1. Powszechny dostęp – dzieci w wieku 3-6 lat mają ustawowe prawo do edukacji przedszkolnej, a gminy są zobowiązane do zapewnienia miejsc dla wszystkich dzieci w tym przedziale wiekowym. W szczególnych przypadkach, za zgodą dyrektora, przyjmowane mogą być również dzieci młodsze (od 2,5 roku).
2. Równość szans – proces rekrutacyjny musi gwarantować równe traktowanie wszystkich kandydatów, z zastosowaniem standardowych terminów i przejrzystych kryteriów selekcji.
3. Pierwszeństwo dla mieszkańców gminy – w pierwszej kolejności przyjmowane są dzieci zamieszkałe na terenie gminy, w której znajduje się przedszkole. Dzieci spoza gminy mogą być przyjęte tylko w przypadku dysponowania wolnymi miejscami po zakończeniu rekrutacji podstawowej.
4. Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego – dzieci sześcioletnie podlegają obowiązkowemu rocznemu przygotowaniu przedszkolnemu, co oznacza, że mają obowiązek uczęszczania do przedszkola. Obowiązek ten podlega egzekucji administracyjnej na podstawie art. 42 Prawa oświatowego. 

Struktura administracyjna procesu rekrutacji

Proces rekrutacyjny jest zarządzany na kilku poziomach administracyjnych:

Harmonogram rekrutacji do przedszkola 2025

Rekrutacja do przedszkola 2025 będzie przebiegać zgodnie z harmonogramem ustalonym przez organy prowadzące. Poniżej przedstawiono ogólny zarys terminów, które mogą nieznacznie różnić się w zależności od gminy:

Rekrutacja podstawowa

Rodzice często pytają, do kiedy rekrutacja do przedszkoli będzie trwała. Należy podkreślić, że terminy składania wniosków są nieprzekraczalne, a ich niedotrzymanie skutkuje wykluczeniem z podstawowego procesu rekrutacyjnego.

Rekrutacja uzupełniająca

Rekrutacja uzupełniająca do przedszkola przeprowadzana jest tylko wtedy, gdy placówka dysponuje wolnymi miejscami po zakończeniu rekrutacji podstawowej. Przykładowo harmonogram rekrutacji uzupełniającej na rok 2025/2026 przedstawiać się może następująco:

Podczas rekrutacji uzupełniającej do przedszkola obowiązują te same kryteria, co w rekrutacji podstawowej. Jest to istotna informacja, którą dyrektorzy powinni przekazać rodzicom zainteresowanym tym etapem naboru.

Kryteria rekrutacji do przedszkola

Kryteria rekrutacji do przedszkola są kluczowym elementem procesu naboru, decydującym o kolejności przyjmowania dzieci. System kryteriów ma charakter dwustopniowy, obejmujący kryteria ustawowe (pierwszy etap) oraz kryteria lokalne (drugi etap).

Kryteria ustawowe (pierwszy etap)

Ustawowe kryteria rekrutacji do przedszkola mają jednakową wartość punktową i są stosowane w pierwszym etapie postępowania. Zgodnie z art. 131 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe, w pierwszej kolejności brane są pod uwagę następujące kryteria:

• Wielodzietność rodziny kandydata (rodzina wychowująca troje lub więcej dzieci).

• Niepełnosprawność kandydata.

• Niepełnosprawność jednego z rodziców kandydata.

• Niepełnosprawność obojga rodziców kandydata.

• Niepełnosprawność rodzeństwa kandydata.

• Samotne wychowywanie kandydata w rodzinie.

• Objęcie kandydata pieczą zastępczą.

Wszystkie powyższe kryteria mają taką samą wartość punktową i są rozpatrywane łącznie. Dyrektor musi zadbać o to, aby kryteria rekrutacji do przedszkola były jasno komunikowane rodzicom, wraz z informacją o dokumentach potwierdzających spełnianie poszczególnych kryteriów.

Kryteria lokalne (drugi etap)

W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych w pierwszym etapie lub gdy przedszkole nadal dysponuje wolnymi miejscami, przeprowadzany jest drugi etap rekrutacji, w którym brane są pod uwagę kryteria określone przez organ prowadzący. Lokalne kryteria rekrutacji do przedszkola są ustalane przez radę gminy i mogą obejmować:

• Aktywność zawodową rodziców/opiekunów prawnych.

• Uczęszczanie rodzeństwa kandydata do tego samego przedszkola.

• Bliskość miejsca zamieszkania kandydata względem przedszkola.

• Bliskość miejsca pracy rodziców względem przedszkola.

• Dochód na osobę w rodzinie kandydata.

• Specyficzne potrzeby lokalnej społeczności.

Każde z kryteriów lokalnych ma przypisaną określoną liczbę punktów, a o przyjęciu decyduje suma uzyskanych punktów. Organ prowadzący może określić maksymalnie 6 kryteriów lokalnych, a ich łączna wartość punktowa nie może być wyższa niż wartość punktowa kryteriów ustawowych.

System punktowy

Poniżej przedstawiono przykładowy system punktowy stosowany w procesie rekrutacji:

Dyrektor przedszkola powinien dokładnie zapoznać się z uchwałą rady gminy określającą lokalne kryteria rekrutacyjne, aby prawidłowo zastosować je w procesie naboru.

Rekrutacja do przedszkola – dokumenty obligatoryjne w tym procesie

Rodzice często pytają, jakie dokumenty do rekrutacji do przedszkola są wymagane. Taka lista powinna być udostępniona wraz z harmonogramem rekrutacji.

Dokumenty podstawowe

Podstawowym dokumentem wymaganym w procesie rekrutacji jest wniosek o przyjęcie dziecka do przedszkola. Wniosek ten może być składany:

• w formie elektronicznej – poprzez dedykowany system rekrutacyjny,
• w formie papierowej – bezpośrednio w placówce pierwszego wyboru.

Wniosek powinien zawierać:

• dane osobowe kandydata (imię, nazwisko, PESEL, datę urodzenia, adres zamieszkania),
• dane osobowe rodziców/opiekunów prawnych,
• wskazanie preferowanych przedszkoli (maksymalnie trzy placówki w kolejności preferencji),
• informacje o spełnianiu poszczególnych kryteriów rekrutacyjnych.

Dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów

Dla potwierdzenia spełniania kryteriów ustawowych wymagane są następujące dokumenty:

1. Wielodzietność rodziny – oświadczenie o wielodzietności rodziny kandydata.
2. Niepełnosprawność – orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności (kandydata, rodzica lub rodzeństwa).
3. Samotne wychowywanie – prawomocny wyrok sądu rodzinnego orzekający rozwód lub separację, akt zgonu rodzica lub oświadczenie o samotnym wychowywaniu dziecka.
4. Piecza zastępcza – dokument potwierdzający objęcie dziecka pieczą zastępczą.

Dla kryteriów lokalnych wymagane dokumenty określa rada gminy w uchwale dotyczącej kryteriów rekrutacyjnych. Mogą to być:

• zaświadczenia o zatrudnieniu rodziców,

• zaświadczenia o dochodach rodziny,

• oświadczenia o miejscu zamieszkania,

• inne dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów lokalnych.

Procedura rekrutacyjna – krok po kroku

Planując rekrutację do przedszkola 2025, dyrektor powinien przygotować szczegółowy plan działań, uwzględniający wszystkie etapy procesu. Poniżej przedstawiono procedurę rekrutacyjną krok po kroku:

Przygotowanie procesu rekrutacji

1. Powołanie komisji rekrutacyjnej – dyrektor powołuje komisję składającą się z co najmniej trzech nauczycieli zatrudnionych w placówce. Dyrektor nie może być członkiem komisji, chyba że jest jedynym nauczycielem w przedszkolu.
2. Publikacja informacji – na stronie internetowej przedszkola oraz w miejscu ogólnodostępnym należy opublikować:

• harmonogram rekrutacji,
• kryteria rekrutacyjne wraz z liczbą punktów,

• wykaz wymaganych dokumentów,

• wzory wniosków i oświadczeń.

Przeprowadzenie postępowania rekrutacyjnego

1. Przyjmowanie wniosków – komisja rekrutacyjna przyjmuje wnioski wraz z dokumentacją potwierdzającą spełnianie kryteriów.
2. Weryfikacja wniosków – komisja weryfikuje wnioski pod względem formalnym oraz sprawdza prawdziwość złożonych oświadczeń.
3. Przyznawanie punktów – komisja przyznaje punkty za spełnianie poszczególnych kryteriów zgodnie z obowiązującym systemem punktowym.
4. Ustalenie wyników – na podstawie przyznanych punktów komisja ustala kolejność przyjęć i sporządza listę kandydatów zakwalifikowanych i niezakwalifikowanych.
5. Publikacja wyników – komisja podaje do publicznej wiadomości listę kandydatów zakwalifikowanych i niezakwalifikowanych.
6. Potwierdzenie woli przyjęcia – rodzice kandydatów zakwalifikowanych potwierdzają wolę przyjęcia w post.

Źródła:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – Tekst jednolity: Dziennik Ustaw z 2024 r., poz. 737 – https://dziennikustaw.gov.pl/D2024000073701.pdf
• Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 3 kwietnia 2025 r. w sprawie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego do publicznych przedszkoli, szkół, placówek i centrów – Publikacja: Dziennik Ustaw z 2025 r., poz. 464 –https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2025/464
• Informacje ogólne i odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania – Kuratorium Oświaty w Warszawie – https://www.kuratorium.waw.pl/pl/rodzice-i-uczniowie/rekrutacja-do-szkol/najczesciej-zadawane-py/18747%2COdpowiedzi-na-najczesciej-zadawane-pytania-20252026.html