O pokonywaniu barier, współpracy i o tym, że wszystko się da

Jakie są największe wyzwania w edukacji dzieci z autyzmem?

Naprawdę nie jest łatwo odpowiedzieć na to pytanie… Problematyka spektrum autyzmu jest tak skomplikowana, jak cała psychologia rozwoju człowieka. Właściwie należałoby powiedzieć, że ludzie ze spektrum autyzmu stanowią swego rodzaju fascynującą soczewkę dla wszystkich procesów rozwojowych zachodzących w życiu jednostki. I być może to właśnie jest największe wyzwanie… Żeby dobrze prowadzić edukację dziecka ze spektrum autyzmu, trzeba dysponować dużą wiedzą. Bardzo często w mojej pracy wykładowcy spotykam się z pytaniami kursantów czy studentów o polecaną literaturę, która mogłaby być pomocna w pracy z dziećmi w spektrum. Moi rozmówcy oczekują wskazania im książek, artykułów „o autyzmie”, tymczasem zupełnie nie tędy droga. Najpierw trzeba bardzo dobrze zrozumieć specyfikę rozwoju człowieka w ogóle. Trzeba zaczytać się w książkach Piageta, Wygotskiego, Helen Bee, czy wybitnych kognitywistyków, takich jak Casacubert, Jaegwon Kim czy Torkel Klingberg. Następnie poznać prace wybitnych współczesnych psychologów, takich jak chociażby Bo Helskov-Eleven… Potem dopiero można bezpiecznie przejść do literatury dotyczącej samego spektrum, mając już poważne i wielokierunkowe przygotowanie rozwojowe. Tymczasem w naszym kraju dominuje podejście odwrotne. Nauczyciele, terapeuci chwytają książki ze słowem „autyzm”, najlepiej w tytule, najchętniej będące prostymi poradnikami dającymi pozorne odpowiedzi na pytanie „co zrobić, kiedy mój uczeń…” i mają poczucie świetnego przygotowania do pracy. Cóż… Reasumując, największym wyzwaniem wydaje się to, co najbardziej nieuchwytne – indywidualne ścieżki rozwoju własnego, zawodowego i osobistego ludzi, od których zależy edukacja dzieci z autyzmem. Co to znaczy – zawodowego i osobistego? Powiedziałam kilka słów o przygotowaniu merytorycznym, ale...