Afirmacja wspierająca poczucie dobrostanu dziecka. Jak wspierać kondycję psychofizyczną przedszkolaka?

Afirmacje, zastępując destrukcyjne schematy myślowe pozytywnymi przekonaniami, pomagają skutecznie wspierać własne potrzeby, kształtują zdrowe poczucie wartości i sprawczości oraz motywują do działania. Pozytywnie wzmacniające słowa uczące samoakceptacji oraz budujące adekwatną samoocenę, które dodają dziecku skrzydeł, zastępują negatywne słowa, które podcinają jego skrzydła poprzez krytykę, złą ocenę, nieprzychylne komentarze. Dzięki temu skutecznie wspierają kondycję psychofizyczną przedszkolaka. 

Nie trzeba być psychologiem, aby wiedzieć, że negatywne myśli na swój temat – o tym, czego dziecko w wieku przedszkolnym nie potrafi zrobić, co mu nie wychodzi, jakie jest złe, nieporadne, grube, chude, za małe, za duże, za wysokie, za niskie, niemądre, niegrzeczne, niezorganizowane, spóźnialskie, niekochane –
negatywnie wpływają na jego samopoczucie, samoocenę, codzienne funkcjonowanie. Unieważniające słowa mogą mieć niekorzystne konsekwencje dla rozwoju zdrowia psychicznego przedszkolaka. 

„Niektóre dzieci przeżywające trudności ukrywają swoje uczucia, myślą niekonstruktywnie, co wywołuje u nich złe samopoczucie i ostatecznie cierpią z powodu niskiej samooceny – zauważa doktor Michael L. Bloomquist, autor artykułów i książek na temat terapii zaburzeń zachowania. Niestety, u tych dzieci mogą się rozwinąć dodatkowe problemy emocjonalne, takie jak depresja lub lęk, a ponieważ odczuwają dyskomfort wewnętrzny, mogą odgrywać emocje w działaniu, przejawiając nieposłuszeństwo, agresję i inne wybuchy emocjonalne. Dzieci takie odniosą korzyść z nauki wyrażania codziennych uczuć, konstruktywnego myślenia o sobie i innych oraz rozwijania pozytywnej samooceny”[1].

Nierealny obraz siebie oraz nieadekwatna ocena własnej osoby przez dziecko, a także złe słowa kierowane do niego przez bliskich lub inne znaczące osoby, mogą negatywnie oddziaływać na kondycję psychofizyczną przedszkolaka. „Słowa mają sprawczą moc. Dzięki nim uczymy się, zdobywamy wiedzę, nabywamy umiejętności, odczuwamy i doświadczamy nowych rzeczy, poznajemy świat oraz innych ludzi. Odważmy się na pozytywne zdanie o swojej osobie. Pozwólmy sobie na empatyczne słowa, które dają najlepsze wsparcie. Dbajmy o własny dobrostan”[2].

Rolą osób dorosłych, szczególnie tych bliskich i znaczących dla dziecka, w tym także nauczycieli i wychowawców w przedszkolu, jest tworzenie inkluzywnej przestrzeni umożliwiającej przedszkolakowi pozytywne doświadczanie siebie, innych osób oraz otaczającego świata. Ważny jest zarówno aspekt poznawczy, jak również emocjonalny, psychologiczny oraz społeczny. Kluczowe znaczenie ma tutaj koncepcja edukacji włączającej oraz wspierająca komunikacja. 

Wystarczająco dobre dziecko 

Dziecko czerpie pełnymi garściami od osób z najbliższego otoczenia, ucząc się od rodziców, bliskich oraz innych znaczących dorosłych sposobów reagowania, odczuwania, nawyków i schematów myślowych, radzenia sobie z trudnościami oraz postrzegania siebie w określony sposób. Dlatego warto bazować na prawdziwych pozytywnych stwierdzeniach pomagających przedszkolakowi kształt...